από τον Γιώργο Χαραλαμπίδη
Όπως γνωρίζουμε, σύμφωνα με την Ελληνική Κοσμοθεωρία υπάρχει άμεση σύνδεση του Μακρόκοσμου ή του Σύμπαντος και του Μικρόκοσμου ή του Ανθρώπου.
Δηλαδή της Φύσης του Σύμπαντος και της Φύσης του Ανθρώπου.
Όλες οι προσπάθειες των επιστημών και κυρίως της ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ έχουν σαν βασικό τους στόχο να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν την λειτουργία αυτών των φυσικών νόμων.
Πρόκειται βεβαίως για μία εργασία εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη, κατά την οποία ένας Άνθρωπος που θα ήθελε να αποκτήσει κάποια ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει, χωρίς ίχνος αμφιβολίας, να αφιερώσει ολόκληρη την ζωή του.
Ο λόγος είναι διότι αυτά τα πολύτιμα μυστικά που θα μας επιτρέψουν να γνωρίσουμε την πραγματική φύση του εαυτού μας είναι πολύ καλά κρυμμένα.
Αυτήν την θεμελιώδη Αλήθεια την γνωρίζει πολύ καλά και ο Ηράκλειτος, ο «σκοτεινός» Φιλόσοφος, ο οποίος μέσα από τα βάθη των αιώνων μας αποκαλύπτει ότι:
Δηλαδή, ότι το βασικό χαρακτηριστικό της Φύσης του Σύμπαντος αλλά και του Ανθρώπου είναι ότι του αρέσει να κρύβει πολύ καλά τα πολύτιμα μυστικά του που αφορούν στην σύσταση της εσωτερικής του Φύσης.
Αυτός είναι και ο λόγος που αν και οι Άνθρωποι ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν τα μυστικά της, επιστρατεύοντας πολλές φορές όλα τα μέσα που διαθέτουν, η Φύση τελικά ΔΕΝ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΠΟΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΑ, έτσι ώστε να μην μπορούμε να γνωρίζουμε την ολοκληρωμένη ΑΛΗΘΕΙΑ σύμφωνα με την οποία λειτουργούν οι Νόμοι τόσο του Σύμπαντος όσο και του Ανθρώπου.
Η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία όμως, διαθέτει την λύση και γι αυτό το θεμελιώδες πρόβλημα.
Ο ίδιος ο Αριστοτέλης στο βιβλίο του «Μετά τα Φυσικά» μας διευκρινίζει ότι ο λόγος της αποτυχίας μας ως προς το θέμα της ανακάλυψης και κατανόησης αυτής της κρυμμένης Συμπαντικής Αλήθειας, είναι ότι όλοι ανεξαιρέτως οι ερευνητές που ενδιαφέρονται για αυτά τα πράγματα, από τον πιο απλό Άνθρωπο, μέχρι τον πιο μεγάλο επιστήμονα, κάνουν διαπράττουν ένα βασικό λάθος.
Λαμβάνουν υπόψη τους την «Ονομαζομένη Σοφία» αυτό δηλαδή που πιστεύουν ότι είναι σωστό, και όχι την πραγματικά αληθινή Σοφία, την «Σοφία Ορθή» την οποία και δεν γνωρίζουν διότι πολύ απλά δεν την έχουν ακόμα ανακαλύψει!
Ο κατεξοχήν Φιλόσοφος που συνειδητοποίησε αυτήν την κατάσταση για την οποία μας μιλάει ο Ηράκλειτος και αναζήτησε μια δυναμική και αποτελεσματική λύση ήταν αναμφισβήτητα ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο Σωκράτης στην προσπάθειά του να ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ να αποκαλυφθεί, επινόησε και εφάρμοσε με μεγάλη επιτυχία την μέθοδο της ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗΣ, γνωστή και ως Μαιευτική Μέθοδο.
Αυτήν την πραγματικά θεία και υπέροχη τέχνη, η οποία αποσκοπούσε σε μία πρωτοφανή δυνατότητα, για τα μέχρι τότε ανθρώπινα δεδομένα:
Να «Γεννήσει» στην Ψυχή του Ανθρώπου εκείνου που θα αποφασίσει να ασχοληθεί με αυτά τα Φιλοσοφικά θέματα, τον ΘΕΙΟ ΣΠΟΡΟ, η καλλιέργεια του οποίου θα οδηγήσει στον Καρπό της αποκάλυψης «ΣΟΦΙΑΣ ΟΡΘΗΣ».
Έτσι όταν ο καρπός αυτός ωριμάσει, θα ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ να σταματήσει να κρύβεται μέσα στο περίβλημά της και θα αποκαλυφθεί με όλο της το Κάλος και την Παντοδυναμία!
Μόνο τότε, αυτός ο Άνθρωπος μπορεί να «σταθεί στα πόδια του», όπως ακριβώς ένα μωρό που όσο μεγαλώνει αρχίζει σταδιακά να μαθαίνει να περπατάει, στην αρχή με την βοήθεια της Μητέρας του και στην συνέχεια χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τις δικές του δυνάμεις.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι στον αποσυμβολισμό τα ΠΟΔΙΑ σχετίζονται πάντοτε με την ΨΥΧΗ.
Το ΒΡΕΦΟΣ που φέρνει στη ζωή η Μαιευτική Μέθοδος, είναι η βρεφική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ανεξέλικτη Ψυχή μας. Επομένως ο Άνθρωπος αυτός που καταφέρνει να σταθεί ΟΡΘΙΟΣ και να αρχίσει να περπατάει με τις δικές του δυνάμεις, είναι ο Άνθρωπος αυτός που έχει καταφέρει να ΑΦΥΠΝΙΣΕΙ ΣΤΑΔΙΑΚΑ ΤΙΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.
Πόσο εύκολο είναι όμως να σταθούμε όρθιοι στα πόδια μας και να καταφέρουμε ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ;
Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε κατανοήσει ότι η Μέθοδος της Σωκρατικής Διαλεκτικής, περιστρέφεται γύρω από την ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ μας, από τον Ύπνο που αφορά στην ΥΠΟΘΕΤΙΚΗ πανσοφία της, αλλά και της Δοκησισοφίας και της Επανάπαυσης, στην οποία συνήθως βρισκόμαστε, πιστεύοντας ότι στην ζωή μας «όλα πάνε καλά!»
Είναι όμως πραγματικά έτσι;
Οι Νεοπλατωνικοί Φιλόσοφοι, μας παραδίδουν, μία εξαιρετικά σημαντική πληροφορία. Μας περιγράφουν τις ΚΥΡΙΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, τα στάδια δηλαδή από τα οποία οφείλει να περάσει κάθε Ψυχή κατά την διάρκεια της πορείας της προς την Πνευματική της εξέλιξη που ισοδυναμούν με την ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ.
Ο Νεοπλατωνικός Πρόκλος, στα σχόλιά του στον «Κρατύλο» του Πλάτωνα, μας αποκαλύπτει ότι, ένας Άνθρωπος, μπορεί να βρίσκεται σε ΔΥΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ:
ΝΑ ΓΙΓΝΩΣΚΕΙ ή ΝΑ ΜΗ ΓΙΓΝΩΣΚΕΙ
Με άλλα λόγια ένας Άνθρωπος μπορεί να ΓΝΩΡΙΖΕΙ την πραγματική αλήθεια ή μπορεί να ΜΗΝ την ΓΝΩΡΙΖΕΙ.
Μπορεί δηλαδή, να καταλαβαίνει ή όχι αυτά που συμβαίνουν γύρω του, να έχει ή να μην έχει την συναίσθηση της πραγματικότητας, ή ακόμη και την συναίσθηση αυτού του ίδιου του τού Εαυτού.
Αυτές οι δύο ΑΚΡΑΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ χωρίζονται σε πέντε συγκεκριμένα εξελικτικά ΣΤΑΔΙΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ.
Διαπιστώνουμε ότι η αρχική κατάσταση του «μη γιγνώσκειν», η κατάσταση δηλαδή της ΑΓΝΟΙΑΣ, θεωρείται τόσο σοβαρή, ώστε καταλαμβάνει και τα δύο αρχικά στάδια.
Δηλαδή αυτό που μας διδάσκει ο Πρόκλος είναι ότι υπάρχει αφ’ ενός μεν η κατάσταση της ΑΠΛΗΣ ΑΓΝΟΙΑΣ, στην οποία βρισκόμαστε όταν δεν γνωρίζουμε κάτι, υπάρχει όμως αφετέρου και μία δεύτερη, δυστυχώς πολύ σοβαρότερη κατάσταση – την οποία σπανίως αντιλαμβανόμαστε – και η οποία ονομάζεται ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ.
Αυτή η Διπλή Άγνοια θεωρείται ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ, διότι σ’ αυτήν βρισκόμαστε όταν, ενώ δεν γνωρίζουμε κάτι, δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να παραδεχτούμε ότι δεν το γνωρίζουμε!
Η Διπλή Άγνοια περιγράφει την πολύ άσχημη ψυχική κατάσταση την οποία βιώνουμε ενώ είμαστε πλήρως πεπεισμένοι ότι αυτό το οποίο εμείς κάνουμε είναι το σωστό, ενώ στην πραγματικότητα οι απόψεις μας είναι εντελώς λανθασμένες!
Ο λόγος για τον οποίο η κατάσταση αυτή θεωρείται επικίνδυνη, είναι διότι, όχι μόνο δεν προσπαθούμε να διορθώσουμε τον εαυτό μας, όπως θα έπρεπε να κάνουμε σύμφωνα με την λογική, αλλά αντιθέτως δίνουμε συμβουλές στους άλλους (οι οποίες είναι φυσικά λανθασμένες) και προοδευτικά γινόμαστε Δοκησίσοφοι,
Πιστεύουμε δηλαδή ότι εμείς γνωρίζουμε τα πάντα και είμαστε Σοφοί. Στην πραγματικότητα όμως δεν έχουμε κατανοήσει παρά ελάχιστα πράγματα, όσον αφορά την αληθινή μας φύση– άσχετα με τους τίτλους των σπουδών μας – και είμαστε απολύτως παραπλανημένοι.
Όπως γνωρίζουμε, σύμφωνα με την Ελληνική Κοσμοθεωρία υπάρχει άμεση σύνδεση του Μακρόκοσμου ή του Σύμπαντος και του Μικρόκοσμου ή του Ανθρώπου.
Δηλαδή της Φύσης του Σύμπαντος και της Φύσης του Ανθρώπου.
Όλες οι προσπάθειες των επιστημών και κυρίως της ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ έχουν σαν βασικό τους στόχο να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν την λειτουργία αυτών των φυσικών νόμων.
Πρόκειται βεβαίως για μία εργασία εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη, κατά την οποία ένας Άνθρωπος που θα ήθελε να αποκτήσει κάποια ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει, χωρίς ίχνος αμφιβολίας, να αφιερώσει ολόκληρη την ζωή του.
Ο λόγος είναι διότι αυτά τα πολύτιμα μυστικά που θα μας επιτρέψουν να γνωρίσουμε την πραγματική φύση του εαυτού μας είναι πολύ καλά κρυμμένα.
Αυτήν την θεμελιώδη Αλήθεια την γνωρίζει πολύ καλά και ο Ηράκλειτος, ο «σκοτεινός» Φιλόσοφος, ο οποίος μέσα από τα βάθη των αιώνων μας αποκαλύπτει ότι:
«ΦΥΣΙΣ ΚΡΥΠΤΕΣΘΑΙ ΦΙΛΕΙ»
Δηλαδή, ότι το βασικό χαρακτηριστικό της Φύσης του Σύμπαντος αλλά και του Ανθρώπου είναι ότι του αρέσει να κρύβει πολύ καλά τα πολύτιμα μυστικά του που αφορούν στην σύσταση της εσωτερικής του Φύσης.
Αυτός είναι και ο λόγος που αν και οι Άνθρωποι ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν τα μυστικά της, επιστρατεύοντας πολλές φορές όλα τα μέσα που διαθέτουν, η Φύση τελικά ΔΕΝ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΠΟΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΑ, έτσι ώστε να μην μπορούμε να γνωρίζουμε την ολοκληρωμένη ΑΛΗΘΕΙΑ σύμφωνα με την οποία λειτουργούν οι Νόμοι τόσο του Σύμπαντος όσο και του Ανθρώπου.
Η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία όμως, διαθέτει την λύση και γι αυτό το θεμελιώδες πρόβλημα.
Ο ίδιος ο Αριστοτέλης στο βιβλίο του «Μετά τα Φυσικά» μας διευκρινίζει ότι ο λόγος της αποτυχίας μας ως προς το θέμα της ανακάλυψης και κατανόησης αυτής της κρυμμένης Συμπαντικής Αλήθειας, είναι ότι όλοι ανεξαιρέτως οι ερευνητές που ενδιαφέρονται για αυτά τα πράγματα, από τον πιο απλό Άνθρωπο, μέχρι τον πιο μεγάλο επιστήμονα, κάνουν διαπράττουν ένα βασικό λάθος.
Λαμβάνουν υπόψη τους την «Ονομαζομένη Σοφία» αυτό δηλαδή που πιστεύουν ότι είναι σωστό, και όχι την πραγματικά αληθινή Σοφία, την «Σοφία Ορθή» την οποία και δεν γνωρίζουν διότι πολύ απλά δεν την έχουν ακόμα ανακαλύψει!
Ο κατεξοχήν Φιλόσοφος που συνειδητοποίησε αυτήν την κατάσταση για την οποία μας μιλάει ο Ηράκλειτος και αναζήτησε μια δυναμική και αποτελεσματική λύση ήταν αναμφισβήτητα ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο Σωκράτης στην προσπάθειά του να ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ να αποκαλυφθεί, επινόησε και εφάρμοσε με μεγάλη επιτυχία την μέθοδο της ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗΣ, γνωστή και ως Μαιευτική Μέθοδο.
Αυτήν την πραγματικά θεία και υπέροχη τέχνη, η οποία αποσκοπούσε σε μία πρωτοφανή δυνατότητα, για τα μέχρι τότε ανθρώπινα δεδομένα:
Να «Γεννήσει» στην Ψυχή του Ανθρώπου εκείνου που θα αποφασίσει να ασχοληθεί με αυτά τα Φιλοσοφικά θέματα, τον ΘΕΙΟ ΣΠΟΡΟ, η καλλιέργεια του οποίου θα οδηγήσει στον Καρπό της αποκάλυψης «ΣΟΦΙΑΣ ΟΡΘΗΣ».
Έτσι όταν ο καρπός αυτός ωριμάσει, θα ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ να σταματήσει να κρύβεται μέσα στο περίβλημά της και θα αποκαλυφθεί με όλο της το Κάλος και την Παντοδυναμία!
Μόνο τότε, αυτός ο Άνθρωπος μπορεί να «σταθεί στα πόδια του», όπως ακριβώς ένα μωρό που όσο μεγαλώνει αρχίζει σταδιακά να μαθαίνει να περπατάει, στην αρχή με την βοήθεια της Μητέρας του και στην συνέχεια χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τις δικές του δυνάμεις.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι στον αποσυμβολισμό τα ΠΟΔΙΑ σχετίζονται πάντοτε με την ΨΥΧΗ.
Το ΒΡΕΦΟΣ που φέρνει στη ζωή η Μαιευτική Μέθοδος, είναι η βρεφική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ανεξέλικτη Ψυχή μας. Επομένως ο Άνθρωπος αυτός που καταφέρνει να σταθεί ΟΡΘΙΟΣ και να αρχίσει να περπατάει με τις δικές του δυνάμεις, είναι ο Άνθρωπος αυτός που έχει καταφέρει να ΑΦΥΠΝΙΣΕΙ ΣΤΑΔΙΑΚΑ ΤΙΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.
Πόσο εύκολο είναι όμως να σταθούμε όρθιοι στα πόδια μας και να καταφέρουμε ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ;
Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε κατανοήσει ότι η Μέθοδος της Σωκρατικής Διαλεκτικής, περιστρέφεται γύρω από την ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ μας, από τον Ύπνο που αφορά στην ΥΠΟΘΕΤΙΚΗ πανσοφία της, αλλά και της Δοκησισοφίας και της Επανάπαυσης, στην οποία συνήθως βρισκόμαστε, πιστεύοντας ότι στην ζωή μας «όλα πάνε καλά!»
Είναι όμως πραγματικά έτσι;
Οι Νεοπλατωνικοί Φιλόσοφοι, μας παραδίδουν, μία εξαιρετικά σημαντική πληροφορία. Μας περιγράφουν τις ΚΥΡΙΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, τα στάδια δηλαδή από τα οποία οφείλει να περάσει κάθε Ψυχή κατά την διάρκεια της πορείας της προς την Πνευματική της εξέλιξη που ισοδυναμούν με την ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ.
Ο Νεοπλατωνικός Πρόκλος, στα σχόλιά του στον «Κρατύλο» του Πλάτωνα, μας αποκαλύπτει ότι, ένας Άνθρωπος, μπορεί να βρίσκεται σε ΔΥΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ:
ΝΑ ΓΙΓΝΩΣΚΕΙ ή ΝΑ ΜΗ ΓΙΓΝΩΣΚΕΙ
Με άλλα λόγια ένας Άνθρωπος μπορεί να ΓΝΩΡΙΖΕΙ την πραγματική αλήθεια ή μπορεί να ΜΗΝ την ΓΝΩΡΙΖΕΙ.
Μπορεί δηλαδή, να καταλαβαίνει ή όχι αυτά που συμβαίνουν γύρω του, να έχει ή να μην έχει την συναίσθηση της πραγματικότητας, ή ακόμη και την συναίσθηση αυτού του ίδιου του τού Εαυτού.
Αυτές οι δύο ΑΚΡΑΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ χωρίζονται σε πέντε συγκεκριμένα εξελικτικά ΣΤΑΔΙΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ.
Τα στάδια αυτά είναι:
1. Η διπλή Άγνοια.
2. Η απλή Άγνοια
3. Η Έφεση
4. Η Ζήτηση
5. Η Εύρεση
Διαπιστώνουμε ότι η αρχική κατάσταση του «μη γιγνώσκειν», η κατάσταση δηλαδή της ΑΓΝΟΙΑΣ, θεωρείται τόσο σοβαρή, ώστε καταλαμβάνει και τα δύο αρχικά στάδια.
Δηλαδή αυτό που μας διδάσκει ο Πρόκλος είναι ότι υπάρχει αφ’ ενός μεν η κατάσταση της ΑΠΛΗΣ ΑΓΝΟΙΑΣ, στην οποία βρισκόμαστε όταν δεν γνωρίζουμε κάτι, υπάρχει όμως αφετέρου και μία δεύτερη, δυστυχώς πολύ σοβαρότερη κατάσταση – την οποία σπανίως αντιλαμβανόμαστε – και η οποία ονομάζεται ΔΙΠΛΗ ΑΓΝΟΙΑ.
Αυτή η Διπλή Άγνοια θεωρείται ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ, διότι σ’ αυτήν βρισκόμαστε όταν, ενώ δεν γνωρίζουμε κάτι, δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να παραδεχτούμε ότι δεν το γνωρίζουμε!
Η Διπλή Άγνοια περιγράφει την πολύ άσχημη ψυχική κατάσταση την οποία βιώνουμε ενώ είμαστε πλήρως πεπεισμένοι ότι αυτό το οποίο εμείς κάνουμε είναι το σωστό, ενώ στην πραγματικότητα οι απόψεις μας είναι εντελώς λανθασμένες!
ΑΥΤΟ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΜΕ!
Ο λόγος για τον οποίο η κατάσταση αυτή θεωρείται επικίνδυνη, είναι διότι, όχι μόνο δεν προσπαθούμε να διορθώσουμε τον εαυτό μας, όπως θα έπρεπε να κάνουμε σύμφωνα με την λογική, αλλά αντιθέτως δίνουμε συμβουλές στους άλλους (οι οποίες είναι φυσικά λανθασμένες) και προοδευτικά γινόμαστε Δοκησίσοφοι,
Πιστεύουμε δηλαδή ότι εμείς γνωρίζουμε τα πάντα και είμαστε Σοφοί. Στην πραγματικότητα όμως δεν έχουμε κατανοήσει παρά ελάχιστα πράγματα, όσον αφορά την αληθινή μας φύση– άσχετα με τους τίτλους των σπουδών μας – και είμαστε απολύτως παραπλανημένοι.
COMMENTS