Νέο Δελχί. Το αίνιγμα της σιδερένιας στήλης

Νέο Δελχί. Στο κέντρο του μουσουλμανικού τεμένους Quwwatul βρίσκεται μια σιδερένια στήλη με περίεργες δομές, η οποία εντυπωσιάζει αλλά και προβληματίζει με το μυστήριο να πλανάται γύρω της όπως και σε ολόκληρο τον περιβάλλοντα χώρο. Χρονολογείται στον 4ο μ.Χ. αιώνα και πάνω της είναι χαραγμένη μια επιγραφή που δηλώνει ότι είναι ένα σύμβολο, μια « σημαία » αφιερωμένη στον Ινδό θεό Visyhnu, αλλά και στην μνήμη του βασιλιά Chandragupta (375 - 413 μ.χ.), αν οι ιστορικοί προσδιορισμοί είναι σωστοί.

Αποτελεί ένα μυστήριο, όχι τόσο για το πώς στήθηκε ένα τέτοιο μνημείο, όσο για την κατασκευή του, και συγκεκριμένα για το υψηλό για την εποχή επίπεδο μεταλλουργίας που έχει χρησιμοποιηθεί.

 Αποτελείται σε ποσοστό 98% από σίδηρο και δεν παρουσιάζει το παραμικρό ίχνος οξείδωσης ή αποσύνθεσης για 1600 χρόνια. 

Έχει ύψος 7,3 μέτρα, και ένα μέτρο κάτω από το έδαφος. Το πάχος της στη βάση είναι 48 εκατοστά, ενώ στενεύει ανεβαίνοντας προς την θαυμάσια επεξεργασμένη κορυφή της φτάνοντας τα 28 εκατοστά. Το βάρος της αγγίζει τους 6,5 τόνους και στο σύνολο της κατασκευής της φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της σφυρηλατημένης συγκόλλησης.

Υπάρχει ένα πλήθος από ερωτήματα που διαμορφώνουν ένα πέπλο μυστηρίου για όσους εντυπωσιασμένοι βρίσκονται απέναντι σε αυτό το ιδιότυπο μνημείο. 

Ερωτήματα που στον επιστημονικό κύκλο τείνουν να πάρουν διαστάσεις οξείας διαμάχης.

•  Για ποιους λόγους πραγματικά κατασκευάστηκε και σε ποιους είχε αφιερωθεί αρχικά ; 
• Πότε ακριβώς έγινε αυτό ; Που βρισκόταν στημένη πριν μετακινηθεί στο Δελχί ; 
• Ποια είναι η πραγματική σημασία της επιγραφής με χρήση των χαρακτήρων Brahmi που βρίσκονται πάνω της. Από ποιους και για πιο λόγο έγινε πρόσθεση νέων επιγραφών; 
• Ποιες ήταν οι διαδικασίας της μεταλλουργίας που μέσω της σφυρηλάτησης διαμόρφωσαν το μνημείο, σε μια εποχή ( 4ο - 5ο αιώνα ), όπου το επίπεδο επεξεργασίας μετάλλων δεν έφτανε σε τέτοιο βαθμό;
•  Πώς κατάφεραν ( πέρα από υποθέσεις δεν έχεις διευκρινιστεί ακόμα ) να επιτύχουν την μη οξείδωση του σιδήρου που μένει ανέγγιχτος στη διάβα των αιώνων. Δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος στα ερωτήματα.

Ας σταθούμε για παράδειγμα στην επιγραφή με τους χαρακτήρες Brahmi. Διαβάζει κανείς έξι γραμμές, των τριών στροφών του σανσκριτικού στίχου που αναφέρεται σ΄ αυτόν που κατασκεύασε τη στήλη.

Από την μετάφραση του 1888 μέσα στους ποιητικούς στοίχους αναφέρεται:"...αυτός που έγραψε τη φήμη του με τη δύναμη του ξίφους, όταν στις μάχες που έδωσε στις χώρες Vanga, νίκησε προτάσσοντας το στήθος του όλους τους ενωμένους εναντίον του εχθρούς, και από την ανδρεία του οποίου ο αέρας που έρχεται από τον νότιο ωκεανό είναι ακόμα αρωματισμένος ...". Και είναι άμεσο το ερώτημα σε ποιους ενωμένους λαούς αναφέρεται αφού αυτοί μπορεί να ήταν γνωστοί την εποχή που κατασκευάστηκε η στήλη, είναι όμως άγνωστοι στη σημερινή εποχή καθώς ένα μεγάλο κενό φαίνεται να έχει δημιουργηθεί στη ιστορική γνώση.

Διαβάζοντας όμως τη συνέχεια των στίχων προκύπτουν ερωτήματα στον σύγχρονο ερευνητή ακόμα και για τον ίδιο τον βασιλιά, τον μονάρχη που μόνο το όνομά του - μέσω της στήλης - είναι γνωστό. Οι γενεές που ακολούθησαν την κυριαρχία του δεν έφεραν στην σύγχρονη εποχή αυτή την παλιά, αρχαία γνώση. Και ο στίχος συνεχίζει: "...και έχοντας το όνομα Chandra, έφερε στο λαό του το φως, σαν αυτό του γεμάτου φεγγαριού που κάνει το σκοτάδι να υποχωρεί, και χάρη στην πίστη του στο θεό Vishnu, και στα πρότυπα που αυτός είχε, δημιούργησε μια πανέμορφη περιοχή, εκεί στο λόφο που τον έλεγαν Vishnupada".

Ιστορικές και παλαιογραφικές πηγές θα μπορούσαν να παραπέμψουν την περίοδο κατασκευής της στήλης στην διάρκεια της δυναστείας Guptas, χωρίς όμως να μπορεί να προσδιοριστεί σε ποιους απ΄ όλους τους βασιλείς αναφέρεται : "Chandra", ή "Chandragupta I", ή "Chandragupta II". (Ο προσδιορισμός της βασιλείας επιχειρείται για να μπορέσει να γίνει σύγκριση της στήλης και με άλλα ευρήματα των αντίστοιχων περιόδων, για τα οποία έχουν αναχθεί συμπεράσματα των διαφόρων τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν στην μεταλλουργία).

Τα παραπάνω ερωτήματα είναι ένα μικρό, απλό δείγμα από αυτά που απασχολούν και προβληματίζουν τους ερευνητές. 

Υπάρχουν πολλά άλλα και πιο σύνθετα. ερωτήματα. Ο καθηγητής Balasubramanian έχει αφιερώσει πολλά χρόνια στη μελέτη της στήλης, χωρίς όμως ούτε μια φορά να μπορεί να ξεφύγει από το δέος και τον εντυπωσιασμό που του προκαλεί η κομψότητα και οι χαράξεις που φέρει. Ειδικά η το έμβλημα . Μια ξεχωριστή, εντυπωσιακή χάραξη, ενός επιβλητικού πουλιού, ενός παγωνιού. Προφανώς το έμβλημα του βασιλιά στον οποίο αναφέρεται. Έχουν βρεθεί παρόμοιοι στηλοβάτες από χυτοσίδηρο και σε άλλα μέρη της Ινδίας. Στο Dhar και στο Mandu στην επαρχία Madhya Pradesh, στο Abu στην επαρχία Rajasthan, στο Hill Kodachadri στην επαρχία Karnataka. Η διαφορά όμως με αυτόν του Νέου Δελχί είναι ότι αυτοί υπόκεινται στη φθορά του χρόνου και της υγρασίας και σκουριάζουν.

Οι εμπειρογνώμονες στο Ινδικό Ίδρυμα Τεχνολογίας πιστεύουν ότι έχουν βρει τη λύση ή ότι βρίσκονται πολύ κοντά σ΄ αυτή. 

Θεωρούν ότι οι παλιοί μεταλλουργοί είχαν διαπιστώσει ότι ένα λεπτό στρώμα μείγματος σιδήρου, οξυγόνου και υδρογόνου (τη στιγμή της τήξης) είναι ικανό να προστατεύσει τον χυτοσίδηρο από τη σκουριά. Σε μια έκθεση του επιστημονικού περιοδικού που εκδίδει ο καθηγητής Balasubramanian , υποστηρίζεται ότι σημαντικότατο ρόλο στη δημιουργία αυτού του κράματος έπαιζαν τα υψηλά ποσοστά φωσφορούχου σιδήρου που περιείχε. Στο σημερινό σίδηρο το ποσοστό του φωσφορούχου σιδήρου φτάνει μόλις το 0,05%. Οι αρχαίοι Ινδοί είχαν καταφέρει μέσα από μια μοναδική διαδικασία να μειώσουν το ποσοστό του σιδήρου στο χάλυβα κάνοντας χρήση στη διάρκεια της τήξης του ξυλάνθρακα. Στη σημερινή τήξη γίνεται χρήση αντί για ξυλάνθρακα του ασβεστόλιθου, για την παραγωγή χυτοσίδηρου και στη συνέχεια χάλυβα.

Ο καθηγητής Balasubramaniam εκτιμά ότι αυτή η αρχαία τεχνική θα μπορέσει να προσαρμοστεί στα σημερινά δεδομένα, για την προστασία των χαλύβδινων εμπορευματοκιβωτίων, αλλά και για την αποθήκευση πυρηνικών καταλοίπων.

mystikos-planitis.