Tελικά το φεγγάρι ίσως δεν είναι ένας νεκρός, παγωμένος βράχος: Μικρές ρωγμές που εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία της επιφάνειας της Σελήνης αποτελούν τις ισχυρότερες μέχρι σήμερα ενδείξεις για σεισμική δραστηριότητα στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν.
H μεγαλύτερη από τις τάφρους έχει μήκος περίπου μισό χιλιόμετρο (Πηγή: NASA/Goddard/Arizona State University/Smithsonian Institution)
Ο Σεληνιακός Αναγνωριστικός Δορυφόρος της NASA (LRO) φωτογράφισε τάφρους μήκους εκατοντάδων μέτρων και βάθους περίπου 20 μέτρων, οι οποίες πρέπει να σχηματίστηκαν όταν ο φλοιός του φεγγαριού τεντώθηκε και ράγισε λόγω εσωτερικών δυνάμεων (ένθετη αριστερά).
Η απουσία κρατήρων ή σημείων διάβρωσης στα παράξενα χαντάκια μαρτυρά ότι οι σχηματισμοί αυτοί είναι πρόσφατοι, το πολύ 50 εκατομμυρίων ετών, αναφέρουν Αμερικανοί ερευνητές στην επιθεώρηση Nature Geoscience.
Η Σελήνη ήταν σίγουρα θερμή και γεωλογικά ενεργή όταν σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Αργότερα, όμως, άρχισε να ψύχεται και να συστέλλεται, μια διαδικασία που οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.
Οι τάφροι που εντόπισε το LRO «μας λένε ότι οι δυνάμεις που συρρικνώνουν τη Σελήνη αντισταθμίστηκαν σε ορισμένα σημεία από δυνάμεις που τεντώνουν το φλοιό» αναφέρει ο Τόμας Ουότερς, επικεφαλής της μελέτης στο Μουσείο Αέρος και Διαστήματος Smithsonian, το οποίο βρίσκεται στην Ουάσινγκτον.
Η ομάδα του Ουότερς δεν περίμενε να βρει ενδείξεις πρόσφατης δραστηριότητας -εξέταζε τα δεδομένα του LRO αναζητώντας αναδιπλώσεις στην επιφάνεια της Σελήνης που προκαλούνται από τη συστολή της.
Με βάσει τις διαστάσεις και τον αριθμός των αναδιπλώσεων που εντόπισαν, οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η διάμετρος της Σελήνης πρέπει να έχει μειωθεί κατά περίπου 180 μέτρα από το σχηματισμό της μέχρι σήμερα.
Εκτός όμως από τις αναδιπλώσεις, όμως, οι ερευνητές εντόπισαν και τις επίμαχες τάφρους, οι οποίες πρέπει να σχηματίστηκαν από αντίθετες δυνάμεις άγνωστης αιτιολογίας.
Σύμφωνα με τον Δρ Ουότερς, η ύπαρξη τάφρων σημαίνει ότι η συστολή της Σελήνης δεν ήταν τόσο έντονη όσο σε άλλα σώματα του Ηλιακού Συστήματος, αφού αντισταθμίστηκε σε ορισμένες περιοχές από δυνάμεις διάτασης.
Αυτό σημαίνει πιθανώς ότι η Σελήνη, σε αντίθεση με τη Γη, δεν είχε λιώσει πλήρως στα αρχικά στάδια της εξέλιξής της -δεν αποκλείεται ο πυρήνας να ήταν ανέκαθεν στερεός, και μόνο τα εξωτερικά στρώματα να έλιωσαν και να επαναστερεοποιήθηκαν.
Με άλλα λόγια, η νέα ανακάλυψη βρίσκεται σε συμφωνία με την υπόθεση ότι ο πυρήνας της Σελήνης είναι -και ήταν πάντα- στερεός.
Όπως σχολιάζει ο Δρ Ουότερς, «είναι συναρπαστικό να ανακαλύπτεις κάτι εντελώς αναπάντεχο. Δεδομένου ότι μόνο η μισή από την επιφάνεια της Σελήνης έχει φωτογραφηθεί σε υψηλή ανάλυση, υπάρχουν ακόμα πολλά να εξερευνήσουμε».
H μεγαλύτερη από τις τάφρους έχει μήκος περίπου μισό χιλιόμετρο (Πηγή: NASA/Goddard/Arizona State University/Smithsonian Institution)
Ο Σεληνιακός Αναγνωριστικός Δορυφόρος της NASA (LRO) φωτογράφισε τάφρους μήκους εκατοντάδων μέτρων και βάθους περίπου 20 μέτρων, οι οποίες πρέπει να σχηματίστηκαν όταν ο φλοιός του φεγγαριού τεντώθηκε και ράγισε λόγω εσωτερικών δυνάμεων (ένθετη αριστερά). Η απουσία κρατήρων ή σημείων διάβρωσης στα παράξενα χαντάκια μαρτυρά ότι οι σχηματισμοί αυτοί είναι πρόσφατοι, το πολύ 50 εκατομμυρίων ετών, αναφέρουν Αμερικανοί ερευνητές στην επιθεώρηση Nature Geoscience.
Η Σελήνη ήταν σίγουρα θερμή και γεωλογικά ενεργή όταν σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Αργότερα, όμως, άρχισε να ψύχεται και να συστέλλεται, μια διαδικασία που οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.
Οι τάφροι που εντόπισε το LRO «μας λένε ότι οι δυνάμεις που συρρικνώνουν τη Σελήνη αντισταθμίστηκαν σε ορισμένα σημεία από δυνάμεις που τεντώνουν το φλοιό» αναφέρει ο Τόμας Ουότερς, επικεφαλής της μελέτης στο Μουσείο Αέρος και Διαστήματος Smithsonian, το οποίο βρίσκεται στην Ουάσινγκτον.
Η ομάδα του Ουότερς δεν περίμενε να βρει ενδείξεις πρόσφατης δραστηριότητας -εξέταζε τα δεδομένα του LRO αναζητώντας αναδιπλώσεις στην επιφάνεια της Σελήνης που προκαλούνται από τη συστολή της.
Με βάσει τις διαστάσεις και τον αριθμός των αναδιπλώσεων που εντόπισαν, οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η διάμετρος της Σελήνης πρέπει να έχει μειωθεί κατά περίπου 180 μέτρα από το σχηματισμό της μέχρι σήμερα.
Εκτός όμως από τις αναδιπλώσεις, όμως, οι ερευνητές εντόπισαν και τις επίμαχες τάφρους, οι οποίες πρέπει να σχηματίστηκαν από αντίθετες δυνάμεις άγνωστης αιτιολογίας.
Σύμφωνα με τον Δρ Ουότερς, η ύπαρξη τάφρων σημαίνει ότι η συστολή της Σελήνης δεν ήταν τόσο έντονη όσο σε άλλα σώματα του Ηλιακού Συστήματος, αφού αντισταθμίστηκε σε ορισμένες περιοχές από δυνάμεις διάτασης.
Αυτό σημαίνει πιθανώς ότι η Σελήνη, σε αντίθεση με τη Γη, δεν είχε λιώσει πλήρως στα αρχικά στάδια της εξέλιξής της -δεν αποκλείεται ο πυρήνας να ήταν ανέκαθεν στερεός, και μόνο τα εξωτερικά στρώματα να έλιωσαν και να επαναστερεοποιήθηκαν.
Με άλλα λόγια, η νέα ανακάλυψη βρίσκεται σε συμφωνία με την υπόθεση ότι ο πυρήνας της Σελήνης είναι -και ήταν πάντα- στερεός.
Όπως σχολιάζει ο Δρ Ουότερς, «είναι συναρπαστικό να ανακαλύπτεις κάτι εντελώς αναπάντεχο. Δεδομένου ότι μόνο η μισή από την επιφάνεια της Σελήνης έχει φωτογραφηθεί σε υψηλή ανάλυση, υπάρχουν ακόμα πολλά να εξερευνήσουμε».
COMMENTS